Bewoners hebben deze ruime benedenwoning, een rijksmonument, in 2022 ingrijpend verbouwd en verduurzaamd, waarbij een achterkamer in de tuin is afgebroken en opnieuw opgebouwd.

Ze hebben de bestaande vloer opgehoogd, o.a. met 5 cm isolatie, en bijna de gehele woning van vloerverwarming voorzien. Alle bestaande ruiten zijn vervangen door 8 mm dubbel monumentenglas met aan de buitenkant dezelfde reflectie en uitstraling als oud monumentenglas. De nieuwbouw is voorzien van HR++ glas.

In 2023 zijn zonnepanelen op de aanbouw gelegd, die vanwege schaduw van de omringende huizen een wat lagere opbrengst hebben dan gebruikelijk.

Het huis wordt verwarmd door een hybride lucht-water warmtepomp, die april 2024 geplaatst is.

Hybride warmtepomp

Sinds voorjaar 2024:

• 4 kW lucht-water split hybride warmtepomp Remeha Elga Ace
• Buitenunit in de tuin.
• COP A7/W35: 4,5
• CV-ketel voor tapwater

Afgifte: vloerverwarming met zôneregeling en twee radiatoren

• Het huis heeft bijna overal vloerverwarming – daarvoor is de bestaande betonvloer verhoogd, o.a. met 5 cm PIR isolatie.
• De vloerverwarming is gelegd in een 10 cm dikke en met vezels versterkte zand/cementvoer . Deze is gestort op de bestaande vloer.
• Toplaag: parketvloer (dikte 1,6 cm)
• Zôneregeling met 10 zônes
• Radiatoren in de hal bij de voordeur zonder vloerverwarming en een handdoekradiator in de badkamer.

Isolatie

Gevel

• 30 mm geventileerde spouw;
• binnenkant: 70 mm PIR plaat (Rd 3,27) bekleed met 8 mm underlayment en afgewerkt met 10 mm gipsplaat, gestuct

Vloer

• 15 cm verhoogde vloer op de bestaande betonvloer: 50 mm harde persing PIR (Rd 2,25) met daarop een 10 cm vezelversterkte zand/cementvloer waarin de vloerverwarming is gelegd.

Plat dak nieuwe uitbouw

• Therma TR 26 Flachdach-Dammplatte 150 mm
• Rd 6,50

Glas

• Nieuwe aanbouw: HR++ glas.
• Bestaande deuren en kozijnen: 8 mm dubbel monumentenglas U_w1,8 (2 mm monumentenglas, 3 mm krypton-spouw alu, 3 mm neutraal glas), uitstraling klassiek monumentenglas met lichte welving en zachte lichtreflectie

Zonnepanelen

• 8 PV panelen Trina Vertex S Bificial dual glas N-type Fullblack 430 Wp
• Oost / zuid op plat dak achterhuis,
• per paneel 1 parallel Enphase IQ8 + micro omvormer (i.v.m. schaduw)

Woning uit 1910 met nieuwe opbouw en uitbouw uit 2011.

Bewoners hebben veel gedaan om tocht weg te werken en te isoleren. Daarmee hebben ze het gasgebruik teruggebracht tot 1.200 m³ in 2021/2022. Ze verwarmen met vloerverwarming (beneden) en radiatoren met radiator-ventilatoren (boven). Hierdoor is het huis geschikt voor laag temperatuur verwarming. Om dit te checken hebben ze het huis twee jaar met 45⁰ verwarmingswater verwarmd. Daarmee hielden ze het huis op 19⁰.

PVT warmtepomp voor verwarming en tapwater

Eind 2022 hebben ze een PVT-warmtepomp systeem laten installeren (ervaringen: zie hieronder). Een PVT-warmtepomp is buiten stil – de PVT panelen leveren stroom en warmte: onder de panelen zitten leidingen waar een vloeistof doorheen loopt waar een water-water warmtepomp warmte uit haalt. Daarna wordt de vloeistof in de leidingen weer door de lucht opgewarmd, ook als het zeer koud is.

12 PVT panelen op een schuin dak op het zuiden en op een plat dak leveren stroom en warmte voor de warmtepomp. De 6 kW water-water warmtepomp verwarmt het CV-systeem (vloerverwarming, radiatoren) en een boiler voor tapwater (warm water, douche).

Energiegebruik: richting 0 op de meter

Hierdoor kon het huis van het gas af. Het energiegebruik was/is:

• 2021-2022: gas 1.200 m³, stroom 2.200 kWh
• vanaf 2023: gas 0 m³, stroom 150 kWh (gebruik 4.450 kWh, opbrengst panelen 4.300 kWh) – energierekening € 0,-

In plaats van 1.200 m³ gebruiken ze 2.250 kWh stroom voor verwarming.
De PVT panelen leveren bijna voldoende stroom voor verwarming én het overige stroomgebruik.

Warmtepomp en afgiftesysteem

HR Solar 6 kW Qsilence water-water warmtepomp verwarmt het CV-systeem: beneden vloerverwarming en boven radiatoren met Heatfan radiator-ventilatoren (beter dan Speedcomforts). Er is geen buffervat vanwege gebrek aan ruimte.
Naregeling met Honeywell Evohome zôneregeling. Bewoners hebben het eerste jaar veel gestoeid met instelling zôneregeling om aantal starts en stops van de warmtepomp te beperken. Met een buffervat zou dat waarschijnlijk gemakkelijker zijn geweest.

Tocht en isolatie

Een warmtepomp verwarmt met lage temperaturen. Daarvoor is goede isolatie noodzakelijk.

Glas

• Nieuwe opbouw en uitbouw: gewoon dubbel glas vervangen door HR++ glas, waardoor bewoners geen kou meer voelen als ze voor het raam zitten.
• Bestaande oude houten kozijnen: hierin dun dubbel glas geplaatst (U-waarde 1,6), omdat deze kozijnen nog goed waren en bewoners waarde hechten aan het behoud van oude onderdelen.
• Glas in lood: aan de binnenkant voorzien van een voorzetraam (nauwelijks zichtbaar).
• Schuiframen: één is dicht gekit en een ander is voorzien van geleiders tegen de tocht.

Voordeur

• De voordeur is opnieuw gesteld en passend gemaakt, waardoor hij veel minder tocht en klemt.

Buitenmuur/ voordeur

• Voor de buitenmuur is aan de binnenkant een voorzetwand geplaatst.

Ervaringen PVT warmtepomp

Verslag van de bewoners over de warmtepomp:

“Dit was wel veel uitzoekwerk, met uitdagingen o.a. op het gebied van de sterkte van de vloer op de plek van de warmtepomp, de beperkte ruimte in de technische ruimte en de snelheid waarmee de netbeheerder de elektriciteitsaansluiting kon aanpassen. De warmtepomp functioneerde eerste winter nog niet optimaal. Samenwerking met het Honeywell Evohome (slimme thermostaat) is moeizaam en we hebben veel moeten stoeien met instellingen om het aantal starts en stops te beperken. Lastig is ook dat de warmtevraag in de kamers boven met radiatoren hoger is dan beneden met vloerverwarming. Daardoor is het beneden vaak wat warmer dan gewenst en boven kouder, ondanks het zogenaamd slimme Honeywell Evohome systeem. Een groot buffervat had hier wellicht kunnen helpen, maar daar hebben we de ruimte niet voor. We hebben wel veel ervaring opgedaan met zo goed mogelijk instellen. Hopelijk gaat dit komende winter helpen.

Een ander probleem was dat er lucht in de warmteleidingen zat van de PVT panelen waardoor deze niet optimaal functioneerden, waar we vooral bij koud weer last van hadden. Daardoor schakelde warmtepomp bij 2 graden vorst vaak al over op het elektrisch element dat zeer veel stroom verbruikt.”

Tussenwoning uit 1913, 3 verdiepingen (voormalig boven- en benedenhuis) 187 m².

Bewoner heeft veel praktische kennis over het verduurzamen van het huis en heeft zelf de meeste maatregelen toegepast/geïnstalleerd. Hij heeft zijn gasgebruik enorm verminderd door
– zeer goede vloer-, gevel-, wand- en dakisolatie
– oud dubbel glas vervangen door Triple HR+++ glas
– vloerverwarming in meerdere ruimtes
– badkamer: vloer- én wandverwarming
– CV-ketel op 45º verwarmingswater
– laag temperatuur radiatoren
– Plugwise zôneregeling
– WTW-balansventilatie (warmte terugwinning geventileerde lucht)
– energiezuinige smart boiler voor douche-tapwater

Technische informatie

Afgifte-systeem

– vloerverwarming meerdere ruimtes WARP natbouw-systeem met vloeibaar zandcement (15 mm hoogte)
– wandverwarming: WARP
– laag temperatuur radiatoren: Jaga LT H20 convectoren
– Plugwise zôneregeling (afzonderlijke regeling verwarming ruimtes met iedere ruimte eigen thermostaat en thermostaatknoppen)

Tapwater

– Tesi 150 l smart boiler, 2200 W me tpiek 2800 W
– 10 l keukenboiler Daalderop 1600 W

Vloer / Isolatie

– Gang / badkamer / zitkamer: betonnen vloer met daaronder 120 mm EPS (Rd 2,8), daarop vloerverwarming afgewerkt met met vloeibaar zandcement, topvloer epoxycoating.
– Houten vloer woonkamer: EPS balletjes tussen de balken

Overige isolatie

Gevel

Enkelsteens muur met aan de binnenzijde 80 mm Knauf minerale wol met Osb/gipsplaat.

Glas

Dubbel glas en Triple HR+++ glas.

Schuin dak

90 mm minerale wol (Rd 2,55) + 80 mm PIR (Rd 3,7), afgewerkt met gips.

Plat dak

Binnenkant 2x 120 mm steenwol

Zonnepanelen

Plat dak, 14 x 315 Wp glas/glas PV panelen, zuidwaarts, Q cells G5 DUO, 2 strings van 7 panelen in serie met Enphase micro-omvor­mers

Benedenhuis 85 m² uit 1915

Het huis is in de jaren 2015-2020 geïsoleerd met overal HR++ glas en isolatie met PIRplaat aan de binnenkant van de buitenmuren.

Van 2021 – medio 2024 is het gasgebruik gehalveerd van 1200 tot zo’n 570 m³. In 2022 zijn de bewoners overgegaan op inductiekoken, hebben ze de geiser voor tapwater vervangen door een smart boiler en zijn zonnepanelen gelegd die een overschot van 600 kWh per jaar opleverden. In de zomer van 2024 hebben ze een 4 kW all electric lucht-water warmtepomp vooor verwarming genomen, waardoor ze van het gas af konden. Deze gaat naar verwachting zo’n 1000 kWh stroom per jaar gebruiken, waarvan 600 kWh ‘gratis’ is zolang er kan worden gesaldeerd. Het stroomgebruik gaat naar verwachting van – 600 naar + 400 kWh, de energierekening van € 1.000 naar € 0 per jaar.

Maatregelen 2021-204
Eenvoudige maatregelen leidden in de winter van 2021-2022 tot 30% reductie:
– tocht opsporen bij harde wind en wegwerken met piepschuim, tochtband en  flexibele tochtstrips bij kromme deuren,
– CV-HR ketel effeciënter laten verwarmen met watertemperatuur op 50⁰, ­ventilatoren onder radiatoren en folie er achter.

Vervolgens hebben ze de houten vloer in de woonkamer gerenoveerd en geïsoleerd en voorzien van vloerverwarming, waardoor ze met lage temperaturen en zôneregeling konden gaan verwarmen. Met infraroodpanelen bij bureau’s voor incidentele bij-verwarming.

Gevolg was wel dat de CV-ketel te groot was voor de vermogens die hij moest leveren, waardoor hij voortdurend aan- en uit ging (pendelen).

Warmtepomp voor verwarming

Het gasgebruik voor verwarming lag op 575 m³. De CV-ketel is in de zomer 2024 vervangen door een Airwell Wellea 4 kW monoblock lucht-water warmtepomp met een SCOP 35° 5,1. In de praktijk ligt dit wat lager, ongeveer 4,5.

Naar verwachting levert deze een extra stroomgebruik op van rond de 1200 kWh. Berekening: een HR CV ketel levert 9 kWh warmte per kuub, een warmtepomp met een SCOP van 4,5 levert gemiddeld 4,5 kWh warmte per kWh stroom. Het stroomgebruik wordt 9:4,5 x gasgebruik = 2 x 575 = 1150 kWh.

Deze warmtepomp voorziet de vloerverwarming en een aantal radiatoren direct van warm water. Er is geen buffervat, de pomp van de vloerverwarming en de zôneregeling zijn verwijderd. In de woonkamer hangt een Plugwise slimme thermostaat; deze staat ’s ochtends op 18°, ’s middags en ’s avonds op 18,5° en ’s nachts op 17°.

De installatie van de warmtepomp kost na aftek ISDE subsidie € 7.000 plus € 1.300 aanpassing elektriciteit (aparte groep en elektriciteitsleiding naar warmtepomp), verwijdering vloerverwarming pomp en kleine aanpassingen afgifte systeem.

Technische informatie

Vloerisolatie en vloerverwarming/radiatoren
De houten vloer in de woonkamer is vervangen door een nieuwe houten vloer met 11 cm PIR-isolatie tussen balken (Rc 5,5) met daarop zelf gelegde droogbouw vloerverwarming (WARP 15mm hoog) met oude topvloer van 15 mm vurenhouten vloerdelen (Rd 0,12). Zie foto’s hieronder.

Overige ruimtes: ‘gewone’ paneelradiatoren met radiatorfolie en Heatfan radiator-ventilatoren.

Infraroodpaneel
Een infraroodpaneel geeft in de werkkamer bij de computer voldoende extra warmte als de radiator met lage temperaturen verwarming onvoldoende warmte geeft.

Douche/tapwater
Inventum Ecolectric smart boiler. De boiler onthoudt wanneer je doucht of warm water gebruikt en houdt daar rekening mee bij moment van opwarmen en hoeveelheid opgewarmd water. Daardoor is het stroomgebruik relatief laag (1000 kWh p.j.).

Koken
Inductieplaat 3,5 kW die gewoon in het stopcontact zit. Er was geen extra groep of verzwaring elektriciteitsaansluiting nodig.

Plugwise zône-regeling
Met de inmiddels verwijderde zône-regeling kan je ruimtes apart van elkaar verwarmen, met per ruimte een eigen thermostaat en thermostaatknoppen. De in september 2022 zelf geïnstalleerde Plugwise zône-regeling zorgde voor extra efficiënte verwarming doordat hij de CV-ketel met zo laag mogelijke ketel-temperaturen laat verwarmen (35-45⁰). Dit zorgde voor extra besparing op gas.

Elektriciteitsaansluiting
1 x 40A

Monoblock 4 kW lucht-water warmtepomp

Zonnepanelen oost-west

Hieronder: foto’s renovatie en isolatie houten vloer

Hieronder: zelf vloerverwarming aanbrengen

Hieronder: folie over de vloerverwarming en daarover de oorspronkelijke houten vloerdelen-vloer

Tussenwoning 95 m². Gasloos, zeer energiezuinig, E-label A+++

Bewoners hebben het huis zeer goed geïsoleerd, gebruikten nog 900-950 m³ gas, en hebben voor verwarming & tapwater een Volthera PVT systeem laten plaatsen. De PVT panelen leveren meer stroom op dan ’s winters voor verwarming gebruikt wordt, bijna evenveel als hun gehele stroomgebruik.

Verwarming / warm water
Volthera PVT-warmtepomp systeem. Op het dak liggen 8 zuidoost en 9 noordwest georiënteerde PVT-panelen die stroom en warmte geven, doordat een vloeistof aan de onderkant van de panelen door buisjes loopt en wordt opgewarmd. Op zolder staat een praktisch geluidloze water-water warmtepomp die zijn warmte uit de vloeistof van de PVT panelen haalt. Die zorgt voor verwarming en warm water in een 168 l boiler voor douche- en tapwater.

Warmtepomp
Nibe F1155-6 6 kW water-water warmtepomp. COP 0/35⁰: 4,72, COP 0/45⁰: 3,61

Stroomgebruik
PVT panelen leveren meestal iets minder op dan het totale jaarlijkse stroomgebruik (opbrengst ± 4.000 kWh, stroomgebruik 4.000 – 4.500 kWh).

Gasgebruik voorheen
Vóór ingebruikname van het PVT-warmtepomp systeem gebruikten de bewoners 900-950 m³ gas.

Radiatoren
De ruimtes worden voornamelijk verwarmd met Jaga laag temperatuur radiatoren, deels met oude paneelradiatoren en één verticale designradiator in de douche.

Isolatie/tocht
Het huis is zeer goed geïsoleerd:

• Tonzon thermokussens Rc 4,4 / 5,0 in woonkamer, hal en keuken
• Spouwmuur isolatie deels EPS deels PUR
• Voorgevel bovenverdieping binnenzijde steenwol/hardschuim
• Glas: HR++, dubbel monumentenglas, triple glas, 4 seizoensglas (zonwerend HR++)
• Glas-in-lood: deels in dubbel glas, deels voorzetramen
• Schuin dak: binnenzijde PIRplaat 8 cm Rc 4,0
• Dakkapellen: 5-10 cm steenwol en wangen buitenkant 4 cm EPS
• Metisse biobased isolatie tussen overloop 1e verdieping en zolder
• Flexibele metalen tochtstrips bij kromme voordeur

Ventilatie
Ventilatie roosters

Koken
2 fase flex inductie kookplaat (elektriciteit: 2 fase kookgroep met perilex aansluiting in keuken).

Elektriciteitsaansluiting
3 x 25A

Bewoner heeft zijn huis grondig geïsoleerd en de radiatoren van radiator-ventilatoren voorzien. Na de isolatie van de spouwmuren en de vloer in 2017 is het gemiddelde gasverbruik met 23 procent gedaald tot 924 kubieke meter.

In 2021/2022 koos hij voor een PVT water-water warmtepomp systeem omdat deze stil is, geen grondboringen vraagt, geen ontsierende kast aan de muur nodig heeft en weinig onderhoud vraagt. PVT panelen geven stroom en warmte in de vorm van warm water of koelvloeistof dat door buisjes aan de onderkant van de panelen stroomt en daar wordt opgewarmd.

In augustus 2022 heeft de bewoner 6 TripleSolar PVT panelen (2,3×1 meter, 450 Wp) op zijn dakkapellen laten leggen. Hiervan vormen de thermische panelen de warmtebron voor de modulerende 6 kW warmtepomp. Deze levert warm water voor de verwarming en verwarmt het water van de 178 liter boiler voor douche- en tapwater. Warmtepomp en boiler vormen één apparaat (zie foto).

De radiatoren met ventilatoren en de convectorverwarming in de convectorput bleken nog steeds geschikt om het huis goed te kunnen verwarmen met het lage temperaturen verwarming-water van de warmtepomp.

De zonnepanelen leverden in 2023 meer stroom op (2.650 kWh) dan de warmtepomp gebruikt (1.560 kWh).

Bewoner heeft dit hoekhuis in 2023 in slecht geïsoleerde staat gekocht en binnen 7 maanden ingrijpend verduurzaamd. Onderdeel van de totale renovatie was een lucht-water warmtepomp met volledige vloerverwarming waarmee hij het huis verwarmt. Daarnaast is door het hele huis een WTW-ventilatiesysteem aangelegd om warmteverlies in de winter te minimaliseren en een prettig binnenklimaat te verzorgen. Hiermee kon hij nog hetzelfde jaar van het gas af. Door alle maatregelen die hij heeft getroffen heeft hij met dit grote huis een bijzonder lage energierekening. 

Tevens biedt het systeem de mogelijkheid om in de zomer te koelen via de vloerverwarming.

Warmtepomp

8 kW all electric split lucht-water warmtepomp Atag Energion ODS 80 T, buitendeel in de voortuin, binnendeel op zolder. SCOP 4,9, geluid 61 dB.

De warmtepomp is aangesloten op een 50 liter buffervat. Vanuit dit vat wordt het verwarmingswater door de CV-installatie (3 lagen vloerverwarming) gepompt. De bewoner had dit buffervat liever niet willen laten plaatsen maar dit was volgens de installateur verplicht.

Tapwater

Aparte 250 liter warmtepompboiler Panasonic PAW- DHW250F.

Afgiftesysteem: vloerverwarming

Vloerverwarming op elke verdieping, op zeer goed geïsoleerde vloeren. Totaal 175 m². Aangestuurd door ATAG 1 zôneregeling (1 thermostaat per verdieping).

Begane grond: ingestort in nieuwe dekvloer, topvloer PVC (Therdex).

1e en 2e verdieping: op houten vloeren UniWarm 18 mm Opbouw systeem in Fermacell voorgefreeste platen. topvloer: laminaat

In badkamers in de Lewis vloer gestort.

WTW ventilatie

Zelf aangelegd in alle ruimtes: Duco Centrale WTW lucht-ventilatie; totaal 17 ventielen

Bijzonderheid: klep die schakelt tussen dag- (woonkamer) en nachtstand (slaapkamers)

Isolatie

Vloer  Zelf gelegde Havebo broodjesvloer Rc 6,0

Vloeren 1^e en 2^e verdieping  10 cm steenwol platen tussen de balken voor geluidsisolatie en voorkomen dat warmte van vloerverwarming in de vloer gaat zitten; ook extra steenwol op niet dragende muren om geluidsoverdracht tussen kamers te dempen.

Gevel  Spouwmuurisolatie: Neopixels Premium HR Isolation systeem (zéér tevreden over uitvoerder)

Schuin dak  Binnenzijde 200 mm Glaswol Naturroll 032, Rd 6,25. Afwerking stucplaten en stuc.

Glas

Overal HR++ glas in nieuwe kaders zonder opdeklatten zoals voorgeschreven i.v.m. beschermd stadsgezicht.

Glas-in-lood: eerst laten reinigen (nieuw lood en patineren), daarna ingepakt in dubbel glas.

Zonnepanelen

7 PV panelen op schuin dak, 4x zuid-west en 3x zuid-oost, met schaduw van het huis van de buurman en bomen op straat. 
7x Trina Solar Bifacial Dual Glass Vertex S+ 430WP Full Black, parallel 7 micro omvormers Enphase IQ8+

Bewoners zijn in 2022 van het gas gegaan en hebben een laag elektriciteitsgebruik door vergaand isoleren, een lucht-water warmtepomp voor verwarming met laag temperatuur radiatoren/convectoren, WTW balansventilatie en een doorstromer voor douche- en tapwater.
De 11 zonnepanelen leveren 3.500 kWh p.j. Het stroomgebruik is na salderen 300 kWh per jaar, de energierekening is € 0.

Warmtepomp met aparte doorstromer voor tapwater

All electric Warmtepomp:
– 7 kW split lucht-water warmtepomp Vaillant Arotherm 75/5 AS met buffervat
– buitenunit beneden aan de zijkant van het huis en de binnenunit op zolder (op plek oude CV-ketel)
– de buitenunit maakt praktisch geen geluid
– geen buffervat

Tapwater: Stiebel Eltron DHB-E11/13 LCD voor waterbesparende regendouche (op plek oude CV-ketel)

Afgifte systeem

– verwarming met Jaga laag temperatuur radiatoren in alle ruimtes
– vloerverwarming in douche door CV-leidingen in bochten door de vloer

WTW balansventilatie

De WTW balansventilatie (alleen voor verwarmen, niet voor koelen) zorgt ervoor dat overal goed wordt geventileerd en alle vochtproblemen zijn verdwenen, terwijl er bijna geen warmte verloren gaat.
– installatie op zolder: Orcon HRC-400 ecomax met bypass
– aan- en afvoer luchtkanalen in het huis aanbrengen was nogal een puzzel

Isolatie

Tocht
– kieren opgespoord met warmtecamera
– tochtstrips bij deuren en ramen

Vloer
Tonzon vloerisolatie (50 cm kruipruimte)

Gevel
Spouwmuurisolatie met Enverifoam XD

Schuin dak
Glaswol met gipsplaat

Dakkapellen
Nieuwe geïsoleerde dakkapellen

Zonnepanelen

11 zonnepanelen op een schuin dak en twee dakkapellen leveren 3.500 kWh per jaar
– dakkapellen: 6x parallel 330 Wp zuid, micro-omvormers per 2/4 panelen (schaduw schoorsteen)
– 5x op dak 370 Wp met micro-omvormers

Bewoner van buurgemeente Leiderdorp combineert een lucht-water warmtepomp voor verwarming met een lucht-lucht warmtepomp (airco) voor woonkamer die alleen aan gaat bij vorst. Daardoor kan hij volstaan met een vrij ‘lichte’ 4 kW lucht-water warmtepomp voor verwarming die relatief weinig stroom gebruikt.

Het huis is goed geïsoleerd met dakisolatie, spouwmuurisolatie, HR++ glas en TonZon vloerisolatie. De 29 zonnepanelen geven jaarlijks meer stroom als er voor verwarmen, koelen en overig elektragebruik nodig is.

Warm water wordt voorzien met een smart boiler die op zonnestroom ingeschakeld kan worden in combinatie met warmteterugwinning van douchewater.

De bewoners zijn van het gas gegaan en hebben een laag elektriciteitsgebruik door vergaand isoleren, een lucht-water warmtepomp voor verwarming, 3 lagen vloerverwarming (laag temperatuur verwarming) met zône-regeling (aparte thermostaten per ruimte).
Voor douche/tapwater een smart boiler (laag stroomverbruik) en een keuken-doorstromer in de keuken.
14 PV zonnepanelen leveren 4.500 kWh per jaar, waardoor na salderen nog slechts 1.500 kWh per jaar moeten worden betaald.

Een regenwater-opvang vangt regenwater op dat wordt gebruikt voor de wasmachine en het doorspoelen van de toiletten.

De bewoner is architect met aandacht voor verduurzaming.

Warmtepomp

Een Daikin Altherma 3M 14 kW monoblock lucht-water warmtepomp, SCOP 4,7, met 150 l buffervat in de tuin. De warmtepomp verwarmt een buffervat met warm water, het water van het buffervat verwarmt de vloerverwarming op de drie verdiepingen.

Tapwater

Een aparte Nibe 80 l smart boiler voor douche / warm water (niet aangesloten op de warmtepomp) en een keuken doorstromer.

Afgifte-systeem

– vloerverwarming door het hele huis, drie verdiepingen, ingefreesd in de bestaande dekvloeren
– Honeywell Evo home zôneregeling in alle verblijfsruimtes (zorgt voor regeling van de warmte in de afzonderlijke ruimtes)
– elektrische radiator in de badkamer
– elektrisch kacheltje in kamer van één van de kinderen voor snel kamer opwarmen

Isolatie

Vloer
Tonzon 4 lagen systeem Rc 7 met bodemfolie onder betonvloer

Gevel
Spouwmuur nageïsoleerd tot Rc 1,5.

Glas
– nieuwe kozijnen met Triple HR+++ glas
– vacuümglas in voordeur

Schuin dak
Binnenzijde dak bij de bouw 40 mm EPS, nageïsoleerd met 180 mm steenwol met dampremmer, afgewerkt met gips. Rc 6,3.

Dakkapel
Dakkapel en balkon oorspronkelijke isolatie Rc 1,3 (geen extra isolatie mogelijk).

Voordeur
Geïsoleerde voordeur met vacuüm glas.

Zonnepanelen

14x Phono Solar PV panelen 400 Wp op schuin dak op het zui­den (onder­ste panelen soms schaduw). Micro-omvor­mers AP systems 3 fasen, één per 3/4 panelen, en Enphase micro-omvormers. Stroomopbrengst 4.500 kWh per jaar.

CO2-neutrale woning door laag gasgebruik en groot overschot aan zonnestroom door 30 PV-panelen en 2.000 kWh aandeel in collectieve windmolen.

De woning wordt vooral verwarmd door een hybride lucht-water warmtepomp aangesloten op een CV-ketel die voor douche/tapwater zorgt en alleen bij koud weer bijstookt.

De hybride warmtepomp heeft een 50l buffervat. De woning wordt verwarmd met 80 m² vloerverwarming beneden, en boven radiatoren met radiator-ventilatoren, alles aangestuurd door Honeywell Evo Home zôneregeling (individuele thermostaten ruimtes).

Goede isolatie, o.a. betonnen vloer met 10 cm piepschuim én Tonzon daaronder, en overal HR++ glas.

Technische info

Warmtepomp / tapwater

– Techneco Elga 5 kW hybride split lucht-water warmtepomp (2019). Buitenunit op plat dak op 2 hoog. Geen hoorbaar geluid.
– SCOP 4,19
– Tot 5 graden verwarmt de warmtepomp het verwarmingswater, tussen 1 en 5 graden springt de CV-ketel bij en onder de 1 graden wordt het huis volledig door de CV-ketel verwarmd
– 50 liter buffervat
– de CV-ketel zorgt voor warm tap/douchewater
– keukenboiler

Afgifte-systeem

– Vloerverwarming begane grond woonkamer en keuken, 80 m², topvloer tegels
– Boven standaard plaatradiatoren met radiatorfolie en ventilatoren
– Honeywell Evohome zôneregeling met in verschillende ruimtes thermostaten en thermostaatkranen

Isolatie

– Het huis is bij de bouw in 1989 geïsoleerd: spouwmuurisolatie Rc 2, ramen HR++, schuin dak isolatie.
– Vloer: bij bouw 10 cm piepschuim (Rc 2), later na-isolatie Tonzon Rc 3,6.

Zonnepanelen

30 PV panelen oost-west serieel 7400 Wp met 2x 3.000 W omvormer